Συζήτηση με τον πρόεδρο της ΕΔΙΑΠ κ. Aνδρέα Κωτσιόπουλο
Το μεσημέρι της περασμένης Παρασκευής (1-3-2013) ο «Π.M.» επισκέφθηκε ένα από τα εναπομείναντα διατηρητέα κτίρια της Τρίπολης, στην οδό Λαγοπάτη 2, όπου στεγάζεται η Εταιρεία Διατήρησης Ιστορικών Αρχείων Πελοποννήσου (ΕΔΙΑΠ), η οποία, προσφάτως (Κυριακή, 17-2-2013), ανακηρύχθηκε σε Μουσείο.
Εκεί, συναντήσαμε τον πρόεδρο της Εταιρείας, κ. Αντρέα Κωτσιόπουλο, ο οποίος ηγείται της Eταιρείας από το 2001 έως σήμερα.
Μετά την εγκάρδια υποδοχή του, μας έδειξε έγγραφα και αποφάσεις που σχετίζονται με την ίδρυση της Eταιρείας και βρίσκονται αναρτημένα σε πίνακα δεξιά της εισόδου.
«Eίναι αναρτημένα επειδή επιθυμία όλων είναι να μην υπάρχει τίποτα κρυφό για την Εταιρεία», μας εξήγησε ο κ. Kωτσιόπουλος κι άρχισε να μας εξιστορεί πώς ξεκίνησε η προσπάθεια της συλλογής και πώς κατέληξε σήμερα όλο αυτό το υλικό το οποίο έχουν συλλέξει να θεωρείται μουσειακό.
Με στόχο, λοιπόν, τη διαφύλαξη των ιστορικών αρχείων της Αρκαδίας, αλλά και ολόκληρης της Πελοποννήσου, ιδρύθηκε γύρω στα τέλη της δεκαετίας του 1990 η Εταιρεία Διάσωσης Ιστορικών Αρχείων Πελοποννήσου (ΕΔΙΑΠ).
Με πρώτο πρόεδρο της τον αείμνηστο Ηλία Ρέβελα, γνωστό όχι μόνο για τη δράση του στην Εταιρεία, αλλά και για την έντονη συμμετοχή του στα κοινά, ξεκίνησε η συγκέντρωση φωτογραφιών, δημοσιευμάτων, φύλλων εφημερίδων, βιβλίων και αντικειμένων, μερικά από τα οποία σήμερα βρίσκονται ανηρτημένα στο διώροφο κτίριο.
Στο κτίριο της οδού Λαγοπάτη πριν από κάποια χρόνια στεγαζόταν η Δημοτική Ραδιοφωνία Τρίπολης και δυστυχώς μένει ανεκμετάλλευτο κατά το ήμισυ, αφού από το Δήμο δεν έχει δοθεί το απαιτούμενο βάρος ώστε να γίνουν οι κατάλληλες εργασίες επισκευής του. Aυτός είναι και ο λόγος που δεν μπορούν να εκτεθούν σημαντικά αρχεία που βρίσκονται στην κατοχή της Eταιρείας. Μάλιστα, όπως μας είπε ο κ. Kωτσιόπουλος το κτίριο πρόκειται να κατεδαφιστεί για να διαπλατυνθεί ο δρόμος που περνά ακριβώς μπροστά του.
Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας, ο πρόεδρος κ. Κωτσιόπουλος, ο αντιπρόεδρος κ. Γρηγόρης Κριμπάς και ο Γεν. Γραμματέας, κ. Ευάγγελος Ματζουράνης («ο στυλοβάτης της Εταιρείας», όπως τον χαρακτήρισε ο πρόεδρος), έχουν προσπαθήσει να ταξινομήσουν άρτια τα εκθέματα κατά νομούς και ιστορικές περιόδους και να συμπεριλάβουν όσα περισσότερα μπορούν στα 4-5 δωμάτια που έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν.
Το υλικό αυτό προέρχεται από τα μέλη του συλλόγου που φτάνουν τα 205 στον αριθμό, αλλά και από άλλες εταιρείες με συναφή δράση, όπως η Εταιρεία Διάσωσης Ιστορικών Αρχείων ‘40-‘74 (συγκεντρώνει και διατηρεί αρχεία από την περίοδο 1940-1974), η οποία απέστειλε στην ΕΔΙΑΠ 460 ιστορικές φωτογραφίες. Συνεργασίες, επίσης, γίνονται και με τα Ιστορικά Αρχεία του Kράτους, τον Φιλοτεχνικό Όμιλο Τρίπολης, τον Oρειβατικό Σύλλογο Τρίπολης, αλλά και με την τοπική αυτοδιοίκηση.
Με προσφορές σε υλικό και κάποιες ετήσιες συνδρομές συντηρείται, λοιπόν, η ΕΔΙΑΠ, ενώ η κυριότερη προϋπόθεση για να θεωρείται κάποιος μέλος της είναι η δωρεά αρχειακού υλικού. Η δραστηριότητά της αναπτύσσεται, για αυτό τον λόγο, σταδιακά και το αρχείο της χωρίζεται σε τρεις τομείς:
1) Αρχείο νεότερης ιστορικής περιόδου, που περιλαμβάνει ιστορικά θέματα και γεγονότα της Πελοποννήσου από την περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης, της Αντίστασης αλλά και των μετέπειτα χρόνων.α και γεγονότα της Πελοποννήσου από την περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης, της Αντίστασης αλλά και των μετέπειτα χρόνων.
2) Αρχείο τόπων-πόλεων-χωριών με αναφορές σε τοποθεσίες της περιοχής μας από τα προϊστορικά, ακόμα, χρόνια και
3) Αρχείο προσώπων που αφορά όχι μόνο σε φυσικά, αλλά και σε νομικά πρόσωπα (Σύλλογοι-Δήμοι).
Συνεπώς, μέσα σε αυτά τα 15, περίπου, χρόνια δράσης της ΕΔΙΑΠ έχουν συγκεντρωθεί πληροφορίες σε έντυπη μορφή, σε μορφή φωτογραφιών – αφισών και αντικειμένων που θα μπορούσαν, κάλλιστα, να εκτεθούν σε έναν χώρο σε κεντρικό σημείο της πόλης, με εύκολη πρόσβαση από όλους, όπως π.χ. το παλιό Δημαρχείο.
Άλλωστε, η Εταιρεία πλέον θεωρείται μουσείο, λόγω του πλούσιου υλικού της και των πληροφοριών που προσφέρει ― ενδεικτικά αναφέρουμε πως η βιβλιοθήκη της ΕΔΙΑΠ αριθμεί 2.500 βιβλία, 2.000 τεύχη περιοδικών και 20.000 φύλλα εφημερίδων.
Εντύπωση μας προκάλεσε ο χώρος αριστερά από την είσοδο του κτιρίου, που δεν σου γεμίζει το μάτι από την πρώτη στιγμή, σου δημιουργεί, όμως, όταν καταλάβεις το περιεχόμενό του, μια αίσθηση δέους. Πρόκειται για το «Κελί».
Εγκαινιάστηκε, λίγα χρόνια πριν, από τον κ. Κοτσιάνη (πρώην δήμαρχο Τρίπολης) και μέσα σ’ αυτό μπορεί κανείς να διαβάσει ορισμένες επιγραφές φυλακισμένων και θανατοποινιτών από τα κελιά που βρίσκονταν στα υπόγεια του δικαστικού Μεγάρου Τρίπολης. Φράσεις όπως «Αύριο πάω για εκτέλεση» και «Σήμερα, δικάστηκα εις θάνατον. Άδικα, άδικα, άδικα», είναι μόνο μερικές από εκείνες που σε κάνουν να ανατριχιάζεις και να αντιλαμβάνεσαι σε έναν μικρό βαθμό την φρικαλεότητα της εποχής εκείνης (μιλάμε για την περίοδο αντίστασης – εμφυλίου). Εξέχουσα θέση στο συγκεκριμένο δωμάτιο κατέχει η φωτογραφία του Τάκη Αλεβίζου, από την Μεσσηνία, ο οποίος εκτελέστηκε λίγες ώρες πριν φθάσει στους δήμιούς του η εντολή χάρης από την Βασίλισσα Φρειδερίκη…
Αθ. Στρέμπα
