Μια περιδιάβαση στον χώρο και τον χρόνο της Βαλτεσινιώτικης ζωής του 20ού αιώνα φιλοδοξεί να παρουσιάσει το μόλις 45 τετραγωνικών μέτρων «Μουσείο Τα Παλιά Επαγγέλματα & Η Αγορά», το οποίο εγκαινιάστηκε το Σάββατο 17 Αυγούστου 2024 στο Βαλτεσινίκο, έναντι του Ι.Ν. Αγίων Θεοδώρων που δεσπόζει αγέρωχα στον κεντρικό ιστό της πανέμορφης κι επιβλητικής κωμόπολης της Γορτυνίας, η οποία είναι χτισμένη σε μια από τις πλαγιές του βόρειου Μαινάλου σε υψόμετρο 1.100 και πάνω μέτρων, μόλις 63 χιλιόμετρα από την Τρίπολη.
Η ανακαίνιση της αίθουσας η οποία παραχωρήθηκε από το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο του Ι.Ν. Αγίων Θεοδώρων, χρηματοδοτήθηκε από το Πολιτιστικό Κέντρο Βαλτεσινίκου (Κληροδότημα των αειμνήστων Βασιλείου και Δημητρίου Σοφιανόπουλου), ενώ η επιμέλεια του χώρου προβολής και εμφάνισης των αντικειμένων της Έκθεσης είναι έργο τριών πολυτάλαντων Βαλτεσινιωτών:
– του εμπειρότατου πολιτικού μηχανικού Γιάννη Μπουλούγαρη, που είχε και τον γενικό συντονισμό του έργου,
– του αριστοτέχνη λιθοξόου και μαρμαρογλύπτη, Γιάννη Παναγιωτακόπουλου, ο οποίος ιδιαιτέρως επιμελήθηκε την πρόσοψη του κτιρίου, και
– του καλλιτέχνη διαμορφωτή χώρου εκθέσεων Αποστόλη Παπαγεωργίου, ο οποίος προσπάθησε να «παντρέψει» την παράδοση με τη νεοτερικότητα, παρουσιάζοντας ενδεικτικά κάποιους εκ των πρωταγωνιστών (ζώντων ή νεκρών) της επίμαχης περιόδου την οποία αποκαλύπτουν με την παρουσία τους τα εκθέματα του νεότευκτου μουσείου.
Ως πράξη επαινετή το δίχως άλλο. Το νέο Μουσείο κοσμεί την κωμόπολη και υπόσχεται συνέχεια με τη βέβαιη επέκτασή του, καθώς ο άνω όροφος του κτιρίου στο οποίο στεγάζεται ανήκει στην ίδια ιδιοκτησία και δύναται να παραχωρηθεί με νέα απόφαση του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου του Ι.Ν. Αγ. Θεοδώρων στο Πολιτιστικό Κέντρο Βαλτεσινίκου, που είχε την έμπνευση και τη φροντίδα κατασκευής του.
Ωστόσο, η προσπάθεια νεοτερικότητας με γιγαντιαίες φωτογραφίες (απεικονίσεις περίπου χειροτεχνικές σε κόντρα πλακέ) των ίδιων των πρωταγωνιστών οι οποίες κυριαρχούν των αντικειμένων της δουλειάς τους, ίσως κάνει περισσότερο διακριτή τη μη αντιπροσωπευτικότητα των επαγγελμάτων της παλαιάς εποχής, όπως για παράδειγμα αισθητή γίνεται η έλλειψη έντονης παρουσίας της γεωργικής και κτηνοτροφικής ζωής. Η δε «φανταζί» και υπερμεγέθης εικονογράφηση εντός του μικρού χώρου του μουσείου, μάλλον δυσκολεύει τον επσκέπτη να …ταξιδέψει στον χρόνο, να στοχαστεί και να θέλει ν’ αναζητήσει τον χώρο, όπου λείψανα της παλιάς ζωής, γεωργικής, κτηνοτροφικής ή και των άλλων τεχνών, υπάρχουν, όπως η διαδεδομένη ξυλογλυπτική που στο συγκεκριμένο χωριό ήκμασε!
Μια ενδιαφέρουσα, συνάμα κι επικίνδυνη νεοτερικότητα, η οποία εάν συμπληρωθεί και στον επάνω όροφο και με άλλα βασικά επαγγέλματα που σχεδόν χάθηκαν, μπορεί, ν’ αποτελέσει πρότυπο δημιουργίας κι άλλων τέτοιων μουσείων τα οποία θ’ αποτυπώνουν ρεαλιστικότερα, ίσως, την απόσταση του χθες με το σήμερα.
Παρά την υποκειμενική μας αντίληψη, ο επισκέπτης που θα ξεναγηθεί στο «Μουσείο Τα Παλιά Επαγγέλματα & Η Αγορά», μπορεί να ταξιδέψει στη μαγεία της ζωής η οποία λάμβανε χώρα στα χωριά της Γορτυνίας τα τελευταία, τουλάχιστον, …2.000 χρόνια (!), αλλά και να λάβει ερεθίσματα (ακόμη κι αντιφαντικά), με τα οποία μπορεί να θέσει σε …διαβούλευση τα γενόμενα του ιστορικού χρόνου με τα επισυμβαίνοντα του παρόντος.
Άλλωστε, τον ενδόμυχο «φόβο» μιας υποκειμενικής προσέγγισης αποκάλυπτε και η έξοχη επωδός της ομιλίας τού (και) προέδρου του Πολιτιστικού Κέντρου Βαλτεσινίκου, Γιάννη Μπουλούγαρη, φέρνοντας από τα μαθητικά του χρόνια τη φράση της δασκάλας του της κυρίας Νικολέτας, όταν τελείωνε το μάθημα: «Εγώ παιδιά τελείωσα, αν έκανα κανένα λάθος, παρακαλώ να με διορθώσετε»!
Η τελετή των εγκαινίων υπήρξε εξαιρετική. Ένα ευχάριστο γεγονός για το Βαλτεσινίκο, ένα βήμα εμπρός με παρόντες, τον δήμαρχο Γορτυνίας, Ευστάθιο Κούλη, τον αντιδήμαρχο Ηλία Ρέππα, τον πρόεδρο της Τοπικής Κοινότητας, Σταύρο Βραχνό και τον εφημέριο του χωριού, πρωτοπρεσβύτερο Θεμιστοκλή Δουρίδα, που με τον γεμάτο πατριωτική ζέση λόγο του ευλόγησε το καλό.
― Καλοτάξιδο κι από εμάς το Μουσείο κι ελπίζουμε στη συνέχεια!
Δ.Μ.
- ΟΜΙΛΙΑ ΙΩΑΝΝΗ ΑΘ. ΜΠΟΥΛΟΥΓΑΡΗ ΣΤΗΝ ΤΕΛΕΤΗ ΕΓΚΑΙΝΙΩΝ ΤΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ «ΤΑ ΠΑΛΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΑΓΟΡΑ» ΣΤΟ ΒΑΛΤΕΣΙΝΙΚΟ, ΣΤΙΣ 17-8-2024
Αιδεσιμότατε πατέρα Δημήτρη
Αιδεσιμότατε πατέρα Θεμιστοκλή
Οσιότατε Γέροντα Δανιήλ
Αξιότιμε κ. Δήμαρχε
Κύριοι Αντιδήμαρχε
Πρόεδρε και μέλη της Δημοτικής Κοινότητας
Πρόεδροι και μέλη των Συλλόγων μας
Κυρίες και κύριοι
Εκ μέρους του Δ.Σ. του Πολιτιστικού Κέντρου του Κληροδοτήματος Σοφιανόπουλου σας καλωσορίζουμε στα εγκαίνια του Μουσείου με τον τίτλο «Τα παλιά επαγγέλματα και η αγορά» του χωριού μας.
Στις αρχές του έτους 2022 εγκρίθηκε από την Μητρόπολη η απόφαση του εκκλησιαστικού συμβουλίου του Ιερού Ναού των Αγίων Θεοδώρων να παραχωρηθεί ο ισόγειος χώρος στο Πολιτιστικό Κέντρο για 40 χρόνια.
Εμείς, προχωρήσαμε στον σχεδιασμό της κύριας όψης του ισογείου την οποία υλοποίησε με επιτυχία ο συμπατριώτης μας ο Γιάννης ο Παναγιωτακόπουλος, επιλέγοντας την ορθομαρμάρωση με κίονα και αυλάκια, καταλήγοντας στον κοχλία Ιωνικού ρυθμού. Το ίδιο έτος έγινε και η αντικατάσταση των εξωτερικών κουφωμάτων.
Πρόκειται θα τολμούσα να πω για ένα πρότυπο Μουσείο των παλιών επαγγελμάτων και της Αγοράς διότι δεν έχουμε τοποθετήσει μόνο τα εργαλεία, πάγκους κ.λπ. του κάθε επαγγελματία, αλλά βρίσκονται και στο φυσικό τους χώρο με τις αντίστοιχες κατασκευές που έχουμε δημιουργήσει.
Ο ωφέλιμος χώρος είναι μικρός, της τάξεως των 45 τ.μ. όμως έχουν τοποθετηθεί σχεδόν όλα τα επαγγέλματα που δραστηριοποιούνταν στο χωριό μας όπως του: Σαμαρά – του πεταλωτή – του τσαγκάρη – του μπαλωματή – του χτίστη – του πετρά – του ξυλογλύπτη – του επιπλοποιού – του βαρελά – του ξυλουργού με τα αντίστοιχα εργαλεία τους.
Επομένως, ο χώρος φιλοξενεί εκθέματα και παρουσιάσεις που αφηγούνται την καθημερινότητα των ανθρώπων και απεικονίζεται καθαρά η πολιτιστική κληρονομιά του Βαλτεσινίκου. Επίσης, έχει δημιουργηθεί ο φυσικός χώρος του μπακάλικου και του καφενείου.
Ήταν, λοιπόν, η εποχή που ανθούσαν αυτά τα επαγγέλματα, οι άνθρωποι τα έκαναν για βιοποριστικούς λόγους, να μεγαλώσουν τα παιδιά τους, να τα σπουδάσουν, το κυριότερο, όμως, να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες των συγχωριανών αλλά και των δίπλα χωριών.
Βρισκόμαστε σε ένα ξεχασμένο παρελθόν όπου διαπιστώνουμε τις δυσκολίες που αντιμετώπιζαν οι άνθρωποι και ταυτόχρονα θαυμάζουμε την επινοητικότητά τους και την ευστροφία τους.
Στο σημείο αυτό, θέλουμε να ευχαριστήσουμε. τους χορηγούς:
– Την Περιφέρεια Πελοποννήσου ποσού 2000 € με ενέργεια του Κου Αναπληρωτού Περιφερειάρχη Κου Χρήστου Λαμπρόπουλου και του ιδίου του Κου Περιφερειάρχη.
– Τον Δήμο Γορτυνίας ποσού 2500 € με ενέργειες του ιδίου του Κου Δημάρχου μας.
– Τον κ. Χρήστο Ζαρκαλίου εταιρίας «ΑΤΙΤΑΜΟΣ» ποσού 2000 €.
– Το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο Ι.Ν. Αγίων Θεοδώρων για την παραχώρηση του ισόγειου χώρου
– Τον Ηλία Ρέππα με το συνεργείο του που έφτιαξε αφιλοκερδώς τον σκελετό όλων των κατασκευών που απαιτήθηκαν για αρκετές μέρες, με αρκετά ημερομίσθια όπου αγόγγυστα δέχτηκε να κάνει αυτή την προσφορά αφήνοντας κάποιες άλλες δουλειές του.
– Τον εκδότη της εφημερίδας «Πρωινός Μοριάς» που καλύπτει και την εκδήλωσή μας.
Άφησα τελευταίο τον φίλο και συμπατριώτη Αποστόλη Παπαγεωργίου του Χρήστου από την Ολομάδα. Είναι ο δημιουργός αυτού του έργου, ο οποίος επιμελήθηκε αφιλοκερδώς τον σχεδιασμό αλλά και τον τρόπο κατασκευής που για εμένα, λόγω επαγγέλματος εννοώ, ήταν σχεδόν άγνωστος, ενώ ο Αποστόλης έχει πολλές επιτυχίες πάνω σε αυτόν τον τομέα. Αναφέρω ενδεικτικά έργα του στον Δήμο Τρίπολης με το Χριστουγεννιάτικο χωριό, πολλές εκθέσεις κ.λπ. Είναι γνωστός πανελλαδικά για πολλά έργα που έχει με επιτυχία πραγματοποιήσει.
Σε ευχαριστούμε και εγώ προσωπικά Αποστόλη για την ανεκτίμητη βοήθειά σου.
Έχοντας δεδομένη την επιείκειά σας από την οποία αντλούμε δύναμη, θα προχωρήσουμε στην επέκταση αυτού του Μουσείου στο σπίτι του Αείμνηστου Κώστα Μπανάρα, όπου εκεί θα δημιουργηθεί το νοικοκυριό μιας οικογένειας της προηγούμενης εποχής. Το συγκεκριμένο ακίνητο περιήλθε πρόσφατα στην ιδιοκτησία του Πολιτιστικού Κέντρου με αποδοχή κληρονομιάς.
Στον χώρο επίσης, έχουμε τοποθετήσει και ένα παλιό θρανίο και επειδή αναφερόμαστε στις σχολικές αίθουσες θέλω να τελειώσω με αυτό που μας έλεγε η Δασκάλα μας, η Κα Νικολέτα όταν λέγαμε το μάθημα στον πίνακα ότι: «Εγώ παιδιά τελείωσα, αν έκανα κανένα λάθος παρακαλώ να με διορθώσετε».
Σας ευχαριστώ για την παρουσία σας, που ευγενώς αποδεχτήκατε την πρόσκλησή μας.
Ευχαριστώ πολύ!
Ιωάννης Αθ. Μπουλούγαρης
Πρόεδρος Πολιτιστικού Κέντρου Βαλτεσινίκου
Βαλτεσινίκο, 17-8-2024
- ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΥ ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗ ΔΟΥΡΙΔΑ ΣΤΗΝ ΤΕΛΕΤΗ ΕΓΚΑΙΝΙΩΝ ΤΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ «ΤΑ ΠΑΛΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΑΓΟΡΑ» ΣΤΟ ΒΑΛΤΕΣΙΝΙΚΟ, ΣΤΙΣ 17-8-2024
Αγαπητοί μου Χριστιανοί και Πατριώτες, Χρόνια Πολλά για την Εορτή της Παναγίας μας.
Με τη βοήθεια του Μεγάλου Θεού μας κάναμε Αγιασμό και γενικά τελειώσαμε τα εγκαίνια του Λαϊκού Μουσείου του Βαλτεσινίκου.
Όμως, Αδελφοί μου, με αυτήν την ευκαιρία της συγκέντρωσής μας της Ευλογημένης, θα ήθελα ελάχιστο χρόνο να αφιερώσετε να με ακούσετε, διότι από υπερβολική χαρά και συγκίνηση και επειδή τυγχάνω εφημέριος αυτής της ιστορικής και όμορφης ενορίας, θα ήθελα να εκφράσω τα συναισθήματά μου, διότι σήμερα είναι μια ξεχωριστή, χαρούμενη, Μεγάλη και ιστορική ημέρα για το Βαλτεσινίκο. Διότι από σήμερα το Ωραίο το Χωριό μας απέκτησε σημαντικό, υπολογίσιμο και πλούσιου περιεχομένου σύγχρονο Λαϊκό Μουσείο, το οποίον ήδη αποτελεί για το χωριό μας Πρόοδο, Ανάπτυξη, Πολιτισμό και γενικά μία ΘΑΥΜΑΣΤΗ Αίθουσα ακόμα του χωριού μας, που το κάνει πιο τουριστικό το χωριό μας, ομορφότερο και έναν τόπο έλξης για κάθε άνθρωπο που αγαπάει την παράδοση.
Που θα ιδούν εμπράκτως οι Νέοι μας, Αδελφοί μου, με τι εργαλεία σε όλους τους τομείς και με ποιον τρόπο οι προγενέστεροι άνθρωποι έβγαζαν το ψωμί τους και τι ιδρώτας και κούραση απαιτείτο τότε συγκριτικά με τη σημερινή τεχνολογία και τα σύγχρονα μέσα εξυπηρέτησης για την εργασία.
Θέλω να ειπώ ότι το χωριό μας από σήμερα έγινε μεγαλύτερο, πλουσιότερο με αυτήν την αίθουσα την όμορφη, που έχει ωραία ξεχωριστή κατάταξη και πολύ θαυμαστή σε όλες τις ομάδες των αντικειμένων που μας έχουν αφήσει έκπληκτους, καθ’ ότι τα αντικρύζουμε.
Τελειώνοντας, για όλα αυτά και για άλλα πολλά που έχουν γίνει στο χωριό μας, είμαστε υποχρεωμένοι θερμώς να ευχαριστήσουμε τον Αξιότιμο Πρόεδρο του Πολιτιστικού Κέντρου, έμπειρο πολιτικό μηχανικό και θερμό πατριώτη μας, κύριον Ιωάννη Μπουλούγαρη και όλους τους ικανούς και Άξιους συμβούλους του και όσοι πρόσφεραν το παραμικρό πετραδάκι να είναι καλά, θερμά συγχαρητήρια και όλοι μας να αισθανόμαστε Υπερηφάνεια και θέλω ακόμα να επιμείνω θετικά στο Αξιότιμο πρόσωπο του κυρίου Γιάννη Μπουλούγαρη, διότι υποχρεώθηκε σε κόσμο, έτρεξε, κουράστηκε πολύ, πιέστηκε και αγχώθηκε. Έβαλε τα πάντα από τον εαυτό του και οικονομικώς συνέβαλε, έχω πληροφορίες, και σωματικώς και πνευματικώς, πάντα άξιος και σε ανώτερα.
Απέξω η σπάνια πρόσοψη αυτής της Αίθουσας μαρτυρεί τη θέληση, την αγάπη, τον Αγώνα και γενικά τα χρυσά χέρια του Σπάνιου καλλιτέχνη του χωριού μας, του Γιάννη Παναγιωτακόπουλου, ο οποίος είναι αντάξιος συνεχιστής της γενιάς του.
Συγνώμη που δεν γνωρίζω και δεν αναφέρομαι σε πρόσωπα και σε πράγματα, σε εθελοντές και γενικά σε όποιον έδειξε ενδιαφέρον.
Για να καταλάβουμε κάποτε ότι Αγαπημένοι, Αγκαλιασμένοι, Ενωμένοι, Μονιασμένοι και γενικά όταν είμαστε Όλοι μαζί και μια γροθιά, θα πάμε μπροστά αυτό το χωριό, το οποίον έχει τους λόγους του να το πάμε μπροστά και να ευχαριστηθούμε και οι Αείμνηστοι πρόγονοί μας που του έριξαν τα θεμέλια και το στόλισαν με τα ωραιότερα και ευλογημένα σπάνια μνημεία που υπάρχουν ανά την Οικουμένη.
Τα καλύτερα θέλω να ειπώ για τον πατριώτη μας από τις Ολομάδες, τον Αποστόλη Παπαγεωργίου, ο οποίος πρόσφερε πολύτιμες και πολλές υπηρεσίες, μοναδικές υπηρεσίες. Τον ευχαριστούμε πολύ.
Πολύ προνομιούχα Αίθουσα, επί πολύ κεντρικού δρόμου και ακριβώς απέναντι από τον Ιερό Ναό των Αγίων Θεοδώρων, ο οποίος αποτελεί ένα τεράστιο Μνημείο του χωριού μας και ευλογημένος χώρος προσευχής και προσκύνησης.
Και πάλι σε όλους θερμά ευχαριστήρια και επαίνους.
Ευχαριστώ πολύ που με ακούσατε και για τις υπηρεσίες που προσφέρατε.
