
Το φετινό Μελιτζάzz, το αγαπημένο φεστιβάλ που συνδυάζει μοναδικές τοπικές γεύσεις και ποικιλία μουσικών ειδών επανέρχεται για μια ακόμη χρονιά στο Λεωνίδιο Αρκαδίας, στις 6 με 9 Ιουλίου, αυτή τη φορά με άρωμα Κάτω Ιταλίας.
Το Λεωνίδιο και το Μαρτάνο της Κάτω Ιταλίας, αδελφοποιημένες πόλεις από το 1990, γιορτάζουν στο φεστιβάλ την σύσφιξη και ανάπτυξη των σχέσεών τους. Χορεύουν μαζί, σαν αδέλφια, τσακώνικο και ταραντέλλα, μιλούν τσακώνικα και γκρεκάνικα, συζητούν και αναλύουν την ιστορία, τον πολιτισμό τους, τα πράγματα που τους ενώνουν, και τριγυρίζουν μαζί στα σοκάκια και τις πλατείες του Λεωνιδίου, απολαμβάνοντας μουσικές και γεύσεις του φεστιβάλ.
Τον περασμένο Απρίλιο, η επίσκεψη στο Martano της αποστολής του Λεωνιδίου, με επικεφαλής τον δήμαρχο Νότιας Κυνουρίας Χαράλαμπο Λυσίκατο, έθεσε τις βάσεις για την ανάπτυξη των σχέσεων, ξεκινώντας από το Μελιτζάzz 2023 και συνεχίζοντας στο φεστιβάλ Μαρτάνο το φθινόπωρο. Μάλιστα, οι κάτοικοι της αδελφής πόλης έχουν ονοματοδοτήσει έναν κεντρικό δρόμο τους σε Via Leonidio.
Λίγα πράγματα για την αδελφή πόλη Μαρτάνο της Κάτω Ιταλίας
Είναι μια από τις εννέα πόλεις της περιοχής 𝑮𝒓𝒆𝒄𝒊𝒂 𝑺𝒂𝒍𝒆𝒏𝒕𝒊𝒏𝒂 του Σαλέντο της Κάτω Ιταλίας και οι κάτοικοί της μιλούν «γκρεκάνικα» ή “κατωιταλιάνικα”, την τοπική τους διάλεκτο, η οποία είναι μια εξέλιξη της αρχαίας δωρικής διαλέκτου με πολλές ομηρικές λέξεις και νεότερες ιταλικές γλωσσικές προσμίξεις. Οι ρίζες της ανάγονται πιθανότατα στον αποικισμό της Μεγάλης Ελλάδας τον 8ο αιώνα π.Χ. ενώ τα κατωϊταλικά ελληνικά ιδιώματα και ιδιαίτερα τα ιδιώματα της Καλαβρίας παρουσιάζουν συγγένεια με την -επίσης δωρικής προέλευσης- τσακώνικη διάλεκτο.
Ιδιαίτερος χορός της περιοχής η tarantella pizzica, με αναφορά στο δάγκωμα από την δηλητηριώδη ταραντούλα, μια τοπική αράχνη-λύκο, που οδηγούσε σε υστερική κατάσταση (ταραντισμό). Υπάρχουν αναφορές της σχέσης μεταξύ μουσικής εξορκισμού και δαγκώματος ταραντούλας ήδη από το 1100 π.Χ., φέρνοντας τις απαρχές της ταραντέλας τόσο παλιά όσο και του τσακώνικου χορού.
Η ιταλική βουλή με τον νόμο 482 του 1999 έχει αναγνωρίσει τη Γκρεκάνικη κοινότητα του Σαλέντο και της Καλαβρίας ως «ελληνική εθνική και γλωσσική μειονότητα».
Τον Οκτώβριο του 1987, έγινε στο Μαρτάνο το πρώτο συνέδριο Ελληνοφώνων της Κάτω Ιταλίας με τη συμμετοχή 30μελούς ελληνικής αποστολής (ακαδημαϊκοί, πανεπιστημιακοί, ερευνητές κ.ά.) και συνδιοργανωτή του συνεδρίου το «Αρχείο Τσακωνιάς». Τελέστηκε και ορθόδοξη λειτουργία στον καθολικό ναό της Maria Santissima Assunta από τους Τσάκωνες ιερείς Δ. Γολεγό, Μ. Αλευρά, Ν. Καμβύση.
Τον Απρίλιο του 2022 η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, κατά την επίσημη επίσκεψή της στην περιοχή με την Υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, ανακηρύχθηκε επίτιμη δημότης της Grecia Salentina, παρακολουθώντας μεταξύ άλλων παρουσίαση των παραδοσιακών ύμνων της Μεγάλης Εβδομάδας στο Μαρτάνο.
Αγγελική Γεωργοπούλου