Το μεταλιγνιτικό μας παραμύθι

Γράφει ο Ι.Γ. Ασημακόπουλος

Κλείνει ένας χρόνος που η κυβέρνηση της ΝΔ με πρόσχημα την κλιματική αλλαγή και την περιβαλλοντική προστασία, αποφάσισε το βίαιο κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων της χώρας έως το 2023. Όμως η Ελλάδα σε πανευρωπαϊκό επίπεδο ευθύνεται μόλις για το 0,5% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακος (CO2). Αλλά και από τις 25,40 TWh (Τεραβατώρες) που ήταν το ρεύμα από στερεά καύσιμα που καταναλώθηκε στην Ελλάδα το 2019, μόλις οι 10,42 TWh ήτοι το 41% παρήχθη από ελληνικό λιγνίτη, ενώ οι 14,98 TWh ήτοι το 59%, εισήχθη από τις βόρειες γειτονικές μας χώρες, στις οποίες φυσικά δεν επιβάλλεται φόρος εκπομπών CO2.
Με αυτή την πολιτική, δύο μεγάλες περιοχές της χώρας, η δυτική Μακεδονία και η Μεγαλόπολη, οδηγούνται στην εξαθλίωση, την ανεργία και τον οικονομικό μαρασμό. Ενώ από την άλλη υπηρετείται η απασχόληση και η ανάπτυξη στα Σκόπια, στη Βουλγαρία και την Τουρκία. Τέλος, επενδύοντας στις ΑΠΕ ενδυναμώνουμε τις οικονομίες των Γερμανών, αφού από Γερμανικά εργοστάσια αγοράζονται τα Φ/Β πάνελ και οι ανεμογεννήτριες.
Συμπερασματικά μπορούμε να πούμε πως τα περί κλιματικής αλλαγής και περιβαλλοντικής προστασίας που μας «σέρβιραν» ως άλλοθι οι κυβερνόντες για να κλείσουν τις ελληνικές λιγνιτικές μονάδες, είναι «πομφόλυγες» και φυσικά αναζητείται πάντα ο λόγος για τον οποίο γίνονται όλα αυτά…
Ένα χρόνο μετά, στην Μεγαλόπολη, οι επιπτώσεις της συγκεκριμένης πολιτικής είναι πλέον εμφανείς. Ο ΑΗΣ Νο 3 ήδη έκλεισε, ενώ ο Νο 4 υπολειτουργεί. Η αναζήτηση δουλειάς στην περιοχή είναι όνειρο απατηλό, τόσο για τους 8μηνίτες της ΔΕΗ όσο και για τους εργαζόμενους σε εργολάβους έργων ΔΕΗ. Αλλά και η τοπική αγορά βουλιάζει, χωρίς να φαίνονται στον ορίζοντα προοπτικές ανάκαμψης.
Ο Λαός της Μεγαλόπολης αρχικά έκανε κάποιες σπασμωδικές συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας, οι οποίες γρήγορα ξεφούσκωσαν αφού δεν υποστηρίχθηκαν από τους μαζικούς φορείς της περιοχής. Κυρίως δεν υποστηρίχθηκαν από το δήμαρχο Μεγαλόπολης, ο οποίος αντί να επιδιώξει συνεργασία και συναίνεση με το λαό και τις δημοτικές παρατάξεις της αντιπολίτευσης σε ένα κοινό διεκδικητικό πλαίσιο, και παρότι είναι μειοψηφία στο λαό και στο ΔΣ, ακολουθεί το δικό του δρόμο. Αποτέλεσμα να επικρατεί κλίμα διχασμού, εσωστρέφειας, απογοήτευσης και ανασφάλειας στην τοπική κοινωνία, άκρως επικίνδυνο για το μέλλον του τόπου, υπό τις παρούσες συνθήκες.
Ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου ακλουθώντας πιστά την κυβερνητική πολιτική, έχει επιδοθεί εδώ και ένα χρόνο σε μια ακατάσχετη υποσχεσιολογία, μιλώντας για χιλιάδες θέσεις εργασίας, δεκάδες φαραωνικά έργα κόστους εκατοντάδων εκατομμυρίων, που θα μετατρέψουν τάχα τη λεκάνη της Μεγαλόπολης σε παράδεισο ανάπτυξης και απασχόλησης. Πριν ένα μήνα περίπου ανακοίνωνε έναν κατάλογο με 13 έργα κόστους 500 εκατομμυρίων.
Μιλάει για master plan με περίπου 140 έργα σε 6 άξονες, που θα παρουσιάσει το Σεπτέμβριο, έχοντας τοποθετήσει τον κ. Μπούρα ως διευθύνοντα σύμβουλο της ΑΡΚΑΔΙΑ ΑΕ για να το διαχειριστεί ως γνώστης της περιοχής, κάτι που δεν έκανε σε δύο δημαρχιακές θητείες, παρά τις έντονες πιέσεις που δεχόταν.
Μιλάνε για μουσεία, αρχαίο θέατρο, εργοστάσια, τουρισμό, καινοτομία, πρωτογενή τομέα, φωτοβολταϊκά πάρκα – τέρατα, κ.λπ., έργα που προφανώς χρειάζονται δεκαετίες να κατασκευαστούν και να αποδώσουν, αν και εφόσον υποθέσουμε πως υπάρξουν(;;;) οι απαιτούμενες χρηματοδοτήσεις.
Με τις θέσεις του Περιφερειάρχη και της κυβέρνησης φαίνεται να ευθυγραμμίζεται και ο Δήμαρχος Μεγαλόπολης, ο οποίος πότε «μοστράρει» την ανάπτυξη δικτύου φυσικού αερίου στην πόλη σαν την «πανάκεια διά πάσαν νόσον…» και πότε μεθοδεύει την ίδρυση φυλακών σαν κορυφαίο έργο προώθησης της τοπικής οικονομίας. Βέβαια υπάρχουν και τα σκουπίδια που παρά την αρχική του κάθετη αντίθεση, ο δήμαρχος τελικά φαίνεται να συναινεί να έρθουν στη Μεγαλόπολη.
Όλα αυτά φάνταζαν πιστευτά όσο στο Ευρωπαϊκό ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, υπήρχαν πλέον των 30 δισεκατομμυρίων ευρώ. Έλεγαν τότε πως στη Μεγαλόπολη αναλογούσαν 1,4 δις ευρώ. Όμως όλα έγιναν καπνός όταν στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ αφαιρέθηκαν 20 δις Ευρώ, που σημαίνει πως για την Ελλάδα πλέον αναλογούν περί τα 500 εκατομμύρια και για τη Μεγαλόπολη 50 και πολλά είναι. Με λίγα λόγια «άνθρακες ο θησαυρός».
Μέσα σ’ αυτό το αλαλούμ ετερόκλητων και διφορούμενων υποσχέσεων και πληροφόρησης «ράδιο αρβύλα», όλα φαντάζουν «σαπουνόφουσκες» και απ’ ό,τι φαίνεται, η μεταλιγνιτική εποχή στη Μεγαλόπολη κινείται από την ίδρυση φυλακών μέχρι τη δημιουργία μονάδας επεξεργασίας και καύσης σκουπιδιών στη μονάδα Νο 3 της ΔΕΗ, με φόντο το ανακαινισμένο αρχαίο θέατρο.
Εν τω μεταξύ, μεθοδεύεται η απαλλαγή της ΔΕΗ από την υποχρέωση της αποκατάστασης των εδαφών που μόχλευσε και προφανώς την καταβολή αρκετών εκατομμυρίων. Γι’ αυτό, λέει, θα ιδρυθεί εταιρεία του δημοσίου στην οποία θα μεταβιβαστούν οι προς αποκατάσταση εκτάσεις, προϋποθέτοντας πολλά εκατομμύρια που ως γνωστόν δεν υπάρχουν. Εκτός των άλλων λοιπόν, στο λεκανοπέδιο θα μείνει και ένα ακόμα «αξιοθέατο». Το σεληνιακό τοπίο…
Εν κατακλείδι, τα έργα, η ανάπτυξη και ο παράδεισος που υπόσχονται οι ταγοί, είναι ΤΟ ΜΕΤΑΛΙΓΝΙΤΙΚΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ που «πουλάνε» στην τοπική κοινωνία για να ονειρεύεται, για να μην μπορεί να αντιληφθεί την επερχόμενη καταστροφή.
Μέρος 2
Η τουρκική προκλητικότητα εξακολουθεί να τορπιλίζει σοβαρά τις σχέσεις της γείτονος με την ΕΕ. Στο πρώτο μέρος του σημειώματός μας για την τελωνειακή ένωση ΕΕ-Τουρκίας αναφερθήκαμε στην απλούστευση του περιεχομένου του σημαντικού αυτού εργαλείου, και καλέσαμε την κυβέρνηση της χώρας να επιδείξει το κατάλληλο ενδιαφέρον. Στο σημερινό μας σημείωμα θα εξειδικεύσουμε τι λέει η σχετική απόφαση του Συμβουλίου Σύνδεσης ΕΚ-Τουρκίας, διότι εκεί είναι κρυμμένοι οι αποθησαυρισμοί της Τουρκίας, που της επέτρεψαν την υπερ εξοπλιστική της τακτική, μεταξύ άλλων σε βάρος μας, να τους έχουμε σήμερα, να μας φοβίζουν και να αυθαιρετούν τόσο στο Αιγαίο και στις άλλες συνορεύουσες θάλασσες, αλλά και να παίρνουν αποφάσεις σε βάρος της οικουμένης ολόκληρης, με τις ασχήμιες που επιχειρούν με βάση τα μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς.
Με απόφαση που άρχισε να ισχύει στις 31 Δεκεμβρίου 19951 την οποία λόγω όγκου δε θα παρουσιάσουμε εδώ, αλλά προτρέπουμε τους ενδιαφερόμενους να το κάνουν εισάγεται στο ΤΜΗΜΑ I, η «Κατάργηση των τελωνειακών δασμών και των φορολογικών επιβαρύνσεων ισοδυνάμου αποτελέσματος». Στο άρθρο 4 αναφέρεται επί λέξει: «Οι εισαγωγικοί ή οι εξαγωγικοί τελωνειακοί δασμοί καθώς και οι φορολογικές επιβαρύνσεις ισοδυνάμου αποτελέσματος καταργούνται πλήρως μεταξύ της Κοινότητας και της Τουρκίας κατά την ημερομηνία ενάρξεως ισχύος της παρούσας απόφασης. Από την ίδια ημερομηνία η Κοινότητα και η Τουρκία δεν προβαίνουν στην επιβολή οποιουδήποτε νέου εισαγωγικού ή εξαγωγικού τελωνειακού δασμού ή οποιασδήποτε φορολογικής επιβάρυνσης ισοδυνάμου αποτελέσματος. Οι παρούσες διατάξεις εφαρμόζονται επίσης και για τους τελωνειακούς δασμούς φορολογικού χαρακτήρα.»
Η κατάργηση ων δασμών δεν είναι γεγονός που ισχύει μονομερώς για την Τουρκία. Ισχύει και για άλλες χώρες, αλλά για συγκεκριμένες ποσότητες. Εδώ όμως τα πράγματα αλλάζουν χωρίς να καταλαβαίνω το λόγο, ασχολούμενος με το θέμα τα τελευταία 42 χρόνια Διότι στο ΤΜΗΜΑ II και πιο συγκεκριμένα στο Άρθρο 5, όπου αφορά την «Κατάργηση των ποσοτικών περιορισμών και των μέτρων ισοδυνάμου αποτελέσματος» αναφέρει επί λέξει, ότι «Οι ποσοτικοί περιορισμοί επί των εισαγωγών καθώς και όλα τα μέτρα ισοδυνάμου αποτελέσματος απαγορεύονται μεταξύ των συμβαλλομένων μερών.», καθώς και στο άρθρο 6 όπου τονίζεται αυτολεξεί ότι «Οι ποσοτικοί περιορισμοί επί των εξαγωγών καθώς και όλα τα μέτρα ισοδυνάμου αποτελέσματος απαγορεύονται μεταξύ των μερών.
Η απόφαση αυτή θεσπίζει τους κανόνες για την εφαρμογή της οριστικής φάσης της τελωνειακής ένωσης μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας. Αποτελεί την πρώτη ουσιαστική λειτουργική τελωνειακή ένωση με μια τρίτη χώρα. Τυχαίο; Δε νομίζω!
Η τελωνειακή Ένωση ΕΕ-Τουρκίας έχει επιτρέψει στη χώρα αυτή να κομπάζει και ως προς το ύψος των συναλλαγών της τόσο με το σύνολο της ΕΕ όσο και με τη χώρα μας, αλλά το θέμα αυτό θα το δούμε στο επόμενο σημείωμά μας.
Στις περαιτέρω εξελίξεις εντοπίζεται ο χάρτης πορείας το 2015 με στόχο να αρχίσει τις προετοιμασίες για τον εκσυγχρονισμό της τελωνειακής ένωσης.2 Υπενθυμίζουμε ότι η Τουρκία αναγνωρίστηκε επίσημα ως υποψήφια χώρα τον Δεκέμβριο του 1999 και οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις άρχισαν τον Οκτώβριο του 2005.¨όπως γίνεται κατανοητό υπάρχει μια γκάμα εργαλείων για την ενίσχυση των διμερών εμπορικών σχέσεων και την αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης. Τον Δεκέμβριο του 2016 η Επιτροπή εξέδωσε τη σύστασή της προς το Συμβούλιο σχετικά με τις διαπραγματευτικές οδηγίες για τον εκσυγχρονισμό της τελωνειακής ένωσης με την Τουρκία.
Για την καλύτερη κατανόηση της εμπορικής εικόνας της ΕΕ με την Τουρκία, υπενθυμίζουμε ότι το 2019, η Τουρκία ήταν ο 5ος μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της ΕΕ, εξαγωγική αγορά και πάροχος εισαγωγών. Η ΕΕ είναι μακράν ο νούμερο ένα εταίρος εισαγωγών και εξαγωγών της Τουρκίας, καθώς και πηγή επενδύσεων.
Μετά από αρκετά χρόνια ταχείας ανάπτυξης στο διμερές εμπόριο αγαθών ΕΕ-Τουρκίας, περιορίστηκαν από τις οικονομικές δυσκολίες της Τουρκίας το 2018, το 2019 το εμπόριο συνέχισε να δείχνει μια μικτή εικόνα. Ενώ οι εισαγωγές μειώθηκαν περαιτέρω, οι εξαγωγές επεκτάθηκαν, ανεβάζοντας το συνολικό εμπορικό έλλειμμα της Τουρκίας στο χαμηλό δέκα ετών των 26,3 δισεκατομμυρίων ευρώ. Προς το τέλος του έτους, ωστόσο, υπήρχαν ενδείξεις συνέχισης της προηγούμενης τάσης των ενισχυμένων εισαγωγών.
Οι εξαγωγές αγαθών της ΕΕ προς την Τουρκία το 2019 μειώθηκαν κατά 1,3% στα 68,2 δισ. Ευρώ, ενώ οι εισαγωγές από την Τουρκία αυξήθηκαν κατά 4,4% στα 69,8 δισ. Ευρώ. Το συνολικό εμπόριο αγαθών ανήλθε σε 138 δισεκατομμύρια ευρώ το 2018.
Οι κύριες εξαγωγικές αγορές της Τουρκίας είναι η ΕΕ (42,4%), το Ηνωμένο Βασίλειο, το Ιράκ, οι ΗΠΑ και το Ισραήλ.
Οι εισαγωγές στην Τουρκία προέρχονται από τις ακόλουθες βασικές αγορές: την ΕΕ (32,3%), τη Ρωσία, την Κίνα, τις ΗΠΑ και την Ινδία.
Οι εξαγωγές της ΕΕ στην Τουρκία κυριαρχούνται από μηχανήματα, εξοπλισμό μεταφορών και χημικά προϊόντα. Με τη σειρά τους, οι εξαγωγές της Τουρκίας στην ΕΕ είναι κυρίως αγροτικά προϊόντα, εξοπλισμός μεταφοράς και υφαντουργικά είδη, ακολουθούμενα από μηχανήματα.
Αυτή η εικόνα δε συνάδει μα δυο θέματα που τονίζουμε, το ένα είναι η μη αναγνώριση της Κυπριακής δημοκρατίας, η οποία όπως υπογράφει για να ωφελείται η Τουρκία ως ισότιμο κράτος μέλος της ΕΕ, είτε θέλει, είτε δε θέλει η Τουρκία. Καιρός είναι να σταματήσει αυτή η ανελέητη βλακεία των Τούρκων, που γίνεται ελέω της μεγάλης φίλης τους, της Γερμανίας, η οποία αδυνατεί να προβλέψει το λάθος της επιλογής της.
Από το άλλο μέρος, δε γίνεται να συνεχίζει η τακτική της Τουρκίας στο Αιγαίο και την Αν. Μεσόγειο, με τις αστήρικτες διεκδικήσεις τους, και ανεξάρτητα με το τι λένε ή δε λένε οι εταίροι μας στην ΕΕ. Άρα είναι πλέον μονόδρομος να γίνει κατανοητό, ότι οι κυβερνήσεις της Ελλάδας τα τελευταία 40 χρόνια δεν είναι τοποτηρητές άλλων ευρω-συμφερόντων και αυτό μπορεί να γίνει με την αλλαγή ρότας στο θέμα της τελωνειακής Ένωσης. Το γιατί θα το δούμε με την εξέταση των στατιστικών εμπορικών δεδομένων που θα περιλάβουμε στο τρίτο και τελευταίο μέρος του θέματος αυτού.
Σημειώσεις:
2. 96 ΕL Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων Αριθ. L 35/1. ΑΠΟΦΑΣΗ αριθ. 1795 ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΣΥΝΔΕΣΗΣ ΕΚ-ΤΟΥΡΚΙΑΣ της 22ας Δεκεμβρίου 1995 για την εφαρμογή της οριστικής φάσης της τελωνειακής ένωσης (96/142/EK)
https://ec.europa.eu/smart-regulation/ roadmaps/docs/2015_trade_035_turkey_en.pdf

Σχετικές δημοσιεύσεις