- Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΚΟΥΛΙΩΝΗ
Ύστερα από ολονύκτιες διαβουλεύσεις μεταξύ Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Κομισιόν, επετεύχθη χθες (20/12/2023) η πολιτική συμφωνία για το Σύμφωνο για το Μεταναστατευτικό και το Άσυλο.
Η Ισπανική προεδρία σε πανηγυρικό τόνο γράφει στην ανάρτηση στην πλατφόρμα Χ: «Το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πέτυχαν σημαντική πρόοδο στη μεταρρύθμιση για τη βελτίωση του συστήματος μετανάστευσης και ασύλου της ΕΕ. Επετεύχθη πολιτική συμφωνία για τους πέντε φακέλους του νέου Συμφώνου της ΕΕ για τη Μετανάστευση και το Άσυλο».
Η Ε.Ε κατέληξε σε πέντε κανονισμούς, που προσδιορίζουν τη διαδικασία με την οποία θα γίνεται η διαχείριση των μεταναστατευτικών ροών και του ασύλου μεταξύ των κρατών-μελών, καθώς και την ενεργοποίηση συγκεκριμένων πρωτοκόλλων στην περίπτωση αιφνίδιας μεταναστευτικής κρίσης. Οι κανονισμοί επίσης ρυθμίζουν τη διεκπεραίωση των αιτήσεων ασύλου, την ταυτοποίηση των μεταναστών και τον τρόπο αντιμετώπισης των ατόμων που φθάνουν στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ.
Η «γκρίζα ζώνη» στον νέο κανονισμό για τη διαχείριση του ασύλου προβλέπει την υποχρεωτική αλληλεγγύη για τις χώρες της «μεθορίου» της ΕΕ, οι οποίες δέχονται μεταναστευτικές πιέσεις, δίνοντας την επιλογή στα υπόλοιπα κράτη-μέλη να επιλέξουν μεταξύ τής μετεγκατάστασης των αιτούντων άσυλο στο έδαφό τους ή να εισφέρουν οικονομικά στο πιεζόμενο από τις ροές κράτος-μέλος. Επειδή η «αλληλεγγύη» καθίσταται υποχρεωτική, είναι λογικό οι πλούσιες χώρες της ΕΕ που ήδη βλέπουν να επελαύνει η ακροδεξιά στο εσωτερικό τους, να επιλέξουν να πληρώνουν για να κρατάει τους μετανάστες η πρώτη χώρα υποδοχής.
Όπου πρώτη χώρα υποδοχής βάλτε την Ελλάδα και την Ιταλία. Πουθενά στο κείμενο της Συμφωνίας που έχει δημοσιευθεί, δεν φαίνεται να διασφαλίζεται η πρώτη χώρα υποδοχής, πέραν της οικονομικής συνεισφοράς. Δεν γίνεται λόγος για παράδειγμα μέχρι πόσους μετανάστες θα μπορεί να φιλοξενήσει μία «μεθοριακή» χώρα και ποιες διαδικασίες προβλέπονται εάν αυτή κλείσει τα σύνορά της ή δηλώσει ότι δεν δέχεται πλέον άλλους μετανάστες στο έδαφός της.
Είναι χαρακτηριστική δε, η ανακοίνωση της Διεθνούς Αμνηστίας η οποία υπογραμμίζει ότι η Συμφωνία σημαίνει ότι περισσότεροι άνθρωποι θα κρατούνται στα ευρωπαϊκά σύνορα, ενώ η στήριξη στα κράτη-μέλη που βρίσκονται στα σύνορα θα είναι περιορισμένη.
Ουσιαστικά, αντί η αλληλεγγύη να μεταφράζεται με τη μετεγκατάσταση μεταναστών σε όλα τα κράτη της Ε.Ε, δίνει τη δυνατότητα στα εύπορα κράτη να πληρώσουν τις χώρες υποδοχής και επιλεκτικά να «ανοίγουν» τα δικά τους σύνορα, προκειμένου να υποδεχθούν τους «χρήσιμους» μετανάστες για τις οικονομίες τους. Με την ακροδεξιά σε άνοδο στην Ευρώπη, τα απότοκα της Συμφωνίας για το Μεταναστευτικό θα τα δούμε στις ερχόμενες Ευρωεκλογές και μάλλον θα είναι δυσάρεστα.
