Δεν νομίζω να υπάρχει καμία αμφιβολία για τον τίτλο του άρθρου. Όσο βαρύγδουπος και αν ακούγεται, δεν παύει να είναι μια δυσάρεστη πραμγατικότητα. Η ανθρωπιστική τραγωδία που εκτυλίσσεται στη Γάζα, με χιλιάδους νεκρούς αμάχους, τη συστηματική καταστροφή των υποδομών και τον εκτοπισμό 1,5 εκατομμυρίων ανθρώπων, δείχνει ότι ο ΟΗΕ αδυνατεί να επιτελέσει τον ρόλο του.
Φυσικά θα αναρωτηθείτε ότι δεν είναι και η πρώτη φορά που συμβαίνει κάτι τέτοιο. Πού ήταν, άραγε, o Οργανισμός όταν το Αζερμπαϊτζάν επιτέθηκε τον Σεπτέμβριο στο Nαγκόρνο Καραμπάχ και εκτόπισε οριστικά από τα πατρογονικά τους εδάφη 120.000 Αρμενίους; Περιορίστηκε μόνο σε συστάσεις για προσωρινή κατάπαυση του πυρός μέχρι να εκκενώσουν την περιοχή οι Αρμένιοι. Κανονική εθνοκάθαρση δηλαδή.
Το 2003 οι ΗΠΑ εισβάλλουν στο Ιράκ, με τη δικαιολογία ότι το καθημαγμένο οικονομικά καθεστώς του Σαντάμ διαθέτει πυρηνικά όπλα, κάτι που ποτέ δεν επαληθεύτηκε φυσικά. Ο τότε Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Κόφι Ανάν, είχε κάνει λόγο για έναν πόλεμο που παραβιάζει το διεθνές δίκαιο, με τις ΗΠΑ να τον αγνοούν επιδεικτικά. Τότε ήταν που προφητικά προειδοποιούσε ο Χάμπερμας, Γερμανός διανοούμενος, «οι ΗΠΑ αποτελούν ένα επικίνδυνο παράδειγμα για μελλοντικές υπερδυνάμεις».
Επιβεβαιώθηκε λίγα χρόνια μετά, με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, τον Φεβρουάριο του 2022. Η καταδίκη της Μόσχας στον ΟΗΕ, ύστερα από τον υπέρμετρο ζήλο που επέδειξαν οι Αμερικανοί, το εξέλαβαν οι Ρώσοι ως κακόγουστο αστείο.
Και φυσικά δεν μπορούμε να ξεχάσουμε το διαρκές διεθνές έγκλημα της τουρκικής εισβολής το 1974 στην Κύπρο και την κατοχή του 37% του νησιού. Κύριες συνέπειες της εισβολής υπήρξαν ο θάνατος 4.000 ανθρώπων, 1470 αγνοούμενοι, ο εκτοπισμός 200.000 Ελληνοκυπρίων από τις εστίες τους και ο παράνομος εποικισμός της καταληφθείσας περιοχής από 160.000 Τούρκους.
Όλα τα παραπάνω αποτελούν διεθνή εγκλήματα, που παρά την καταδίκη της Τουρκίας από τον ΟΗΕ, δεν ίδρωσε κανενός το αυτί και στην ουσία με την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΕΕ, αναγνωρίστηκε ως κανονικότητα η διχοτόμηση της Κύπρου. Ακόμη χειρότερα ο ΟΗΕ με το σχέδιο Ανάν, προσπάθησε να επιβάλει τη λύση της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας (ΔΔΟ) και αν δεν ήταν η ισχυρή προσωπικότητα του αείμνηστου Τάσου Παπαδόπουλου να την απορρίψει, η ΔΔΟ θα έβαζε ταφόπλακα στον Κυπριακό Ελληνισμό, αφού θα εξίσωνε το διεθνώς αναγνωρισμένο κράτος της Κυπριακής Δημοκρατίας με το ψευδοκράτος.
Αυτό που είχε οραματιστεί ο 28ος πρόεδρος των ΗΠΑ, Τόμας Γούντροου Ουίλσον, πρωτοστατώντας στη δημιουργία του οργανισμού της Κοινωνίας των Εθνών, ήταν η επιβολή της ειρήνης μέσω της συλλογικής ασφάλειας και όχι μέσω συμμαχιών. Τι και αν δεν μπόρεσε να πείσει το Κογκρέσο να ψηφίσει την ένταξη της χώρας στον οργανισμό, τιμήθηκε το 1919 με το Νόμπελ Ειρήνης. Βλέπετε ο Γουίλσον είχε απορρίψει την πολιτική της ισχύος και πίστευε ότι η δεσμευτική διαιτησία και όχι η άσκηση της βίας είναι η κατάλληλη μέθοδος επίλυσης των διεθνών διαφορών. Ο ιδεαλισμός σε όλο του το μεγαλείο. Άλλωστε ο Ουϊλσονισμός αποτελούσε για δεκαετίες μια από τις κυρίαρχες τάσεις στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ. Ώσπου ήρθε ο Ψυχρός Πόλεμος και η ισχύς καθίσταται πλέον το απαραίτητο «εργαλείο» άσκησης εξωτερικής πολιτικής, με το νέο δόγμα στις διεθνείς σχέσεις να συμπυκνώνεται στη φράση του μεγάλου στοχαστή Χανς Μοργκεντάου: «βιώσιμο είναι το κράτος που διαθέτει επαρκή ισχύ για να εφαρμόσει τις πρόνοιες του διεθνούς δικαίου για την επικράτειά του». Και αυτή την ισχύ τη διαθέτουν μόνο οι λεγόμενες ηγεμονικές δυνάμεις, βλέπε ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, των οποίων η παρουσία στον ΟΗΕ φαντάζει αγγαρεία, καθιστώντας κενό γράμμα τον καταστατικό Χάρτη του Οργανισμού και τις όποιες προβλέψεις του για το διεθνές δίκαιο.
