- Επαγγέλματα που χάνονται
Κρυμμένο στο μικρό πεζόδρομο της οδού Φιλελλήνων, στον αριθμό 15, με μια άσπρη πρόσοψη και με μια πινακίδα να γράφει με μαύρα κεφαλαία γράμματα «ΚΑΘΕΚΛΟΠΟΙΕΙΟΝ ΕΥΣΤ. ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΥ», βρίσκεται το μόνο παραδοσιακό καρεκλάδικο, που έχει απομείνει πλέον στην Τρίπολη.
Πετριγυρισμένος από τις χαρακτηριστικές ξύλινες καρέκλες με το ψάθινο κάθισμα, που είναι στοιβαγμένες μέχρι το ταβάνι και με φωτογραφίες της οικογένειάς του να κοσμούν τους τοίχους, θα σας καλωσορίσει με χαρά στον χώρο ο ιδιοκτήτης του καταστήματος κ. Ευστάθιος Βασιλόπουλος.
Αν και από χρόνια συνταξιούχος, δεν λέει να εγκαταλείψει το μαγαζί του, το οποίο βρίσκεται στην κατοχή του σχεδόν 80 χρόνια τώρα.
«Δεν μπορώ να κάτσω σπίτι, θα σκάσω άμα κάτσω σπίτι. Θέλω να είμαι εδώ χάμου. Ήρθες εσύ, ήρθε ο άλλος, περνάει η ώρα» εξομολογείται.
Στην τρυφερή ηλικία των 12 ετών, ξεκίνησε από το χωριό του το Θάνα, για να εργαστεί στην Τρίπολη. Πέρασε από πολλές δουλειές, μαραγκός, επιπλοποιός, αλλά η τέχνη της κατασκευής της καρέκλας ήταν αυτή που τον μάγεψε.
«Αγαπώ το ξύλο. Ακόμα και τώρα αν δω πεταμένα ξύλα, θέλω να τα πάρω» μας λέει χαρακτηριστικά.
Τις δεκαετίες του ’40 και ’50, μετά τη Γερμανική κατοχή, γνώρισε την άνθησή της η ξύλινη καρέκλα, καθώς αποτελούσε σημαντική προσθήκη στην προίκα των νεαρών γυναικών της εποχής.
Ο κ. Ευστάθιος θυμάται να έρχονται στο μαγαζί του οικογένειες και να του ζητούν άλλοτε πέντε, άλλοτε δέκα καρέκλες για τις κόρες τους. Οι σκαλιστές ή αλλιώς καγκελάτες ήταν περισσότερο της «μόδας», οι οποίες κόστιζαν και κάτι παραπάνω σε σχέση με τις απλές.
Εκείνη την εποχή, η οδός Φιλελλήνων ήταν γεμάτη από καρεκλάδικα, που όλα δούλευαν. Ο Ιωάννης Λεούσης, ο Παναγιώτης ο Χτενάς είναι μόνο λίγα από τα ονόματα άλλων καρεκλοποιών, που δραστηριοποιούνταν στην περιοχή. Τότε ο κόσμος αγόραζε. Τώρα, αυτά ανήκουν στο παρελθόν.
«Η καρέκλα δεν έχει ψωμί. Δεν υπάρχει δουλειά, τίποτα» αναφέρει ο κ. Ευστάθιος.
Παλιά, το μαγαζί έσφυζε από ζωή. Με οδηγό τις πρώτες ύλες, το ξύλο, συνήθως πλατάνου ―το οποίο ήταν και το πιο οικονομικό― και την ψάθα, την οποία προμηθευόταν από το Λεβίδι ή το Δάρα και το Άστρος Κυνουρίας αντίστοιχα, και τα χέρια του διαμόρφωνε το κάθε κομμάτι της καρέκλας.
Το 1968, θα αποκτήσει και μηχανή κοπής ξύλου, που θα του προσδώσει σημαντικό προβάδισμα.
«17.000 δραχμές την πλήρωσα τότε. Άνοιγα, όμως, πάρα πολύ γρήγορα τρύπα στο πόδι μιας καρέκλας σε σχέση με τους άλλους» μας λέει χαρακτηριστικά.
Όσον αφορά την πλέξη του ψάθινου καθίσματος, η διαδικασία ήταν τις περισσότερες φορές γυναικεία υπόθεση.
Φορτωμένος, δεξιοτεχνικά, έξι καρέκλες στο πίσω μέρος του ποδηλάτου και αργότερα στο μηχανάκι του, ο κ. Ευστάθιος πήγαινε σε διάφορα σπίτια και άφηνε στις νοικοκυρές που έπλεκαν τις καρέκλες, παραλαμβάνοντάς τες την επομένη με ψάθινο κάθισμα.
«Ήταν πάρα πολλές γυναίκες που ήξεραν πλέξη ―τώρα να έχει απομείνει μόνο μια― και τους έδινα καλό μεροκάματο. Μάλιστα, στη γυναίκα μου, εγώ της έμαθα αυτή την τέχνη.»
Τι συμβαίνει, όμως, σήμερα;
Ο χώρος πλέον στέκει άδειος, γεμάτος καρέκλες, που όμως πλέον κανείς δεν θέλει να αγοράσει. Πολλοί, μάλιστα, μπορεί να του φέρουν να επιδιορθώσει καμία, αλλά να μην έρθουν πάλι να την πάρουν. Ο «ξεπεσμός» της παραδοσιακής καρέκλας οδήγησε τον κ. Ευστάθιο, να επιδιορθώνει ομπρέλες, που ωστόσο έχουν την ίδια τύχη.
«Μου αφήνουν τις ομπρέλες και δεν έρχονται πάλι να τις πάρουν. Μπορεί να έχω και χίλιες» λέει πικραμένος.
Τα πράγματα έχουν αλλάξει. Η φυσιογνωμία της πόλης δεν θυμίζει σε τίποτα τις προηγούμενες δεκαετίες και ο ίδιος είναι πια ο τελευταίος καρεκλοποιός που έχει απομείνει στην Τρίπολη.
Τον ρωτάμε πώς νιώθει για αυτό και μας απαντά χαϊδεύοντας τη ράχη μιας πολυαγαπημένης του καρέκλας: «Στεναχωριέμαι, που είμαι ο τελευταίος και δεν έχει μείνει άλλος».
Περνώντας, λοιπόν, καμιά φορά από την οδό Φιλελλήνων, αφιερώστε δυο λεπτά να μιλήσετε με τον κ. Ευστάθιο και να καθίσετε σε μια από τις καρέκλες του. Η αγάπη και το μεράκι, με το οποίο έχουν κατασκευαστεί, φαίνεται τους προσδίδουν μια ιδιαίτερη άνεση…
Αγγελική Γεωργοπούλου
