«Τακ, τακ, τακ» η καρδιά των ηθοποιών πάει να σπάσει, καθώς κρυμμένοι πίσω από τις κουΐντες μετά το χτύπημα του τρίτου κουδουνιού, αναμένουν το άνοιγμα της αυλαίας. Οι προβολείς ανάβουν και παίρνοντας μια βαθιά ανάσα ο πρώτος ηθοποιός βγαίνει στη σκηνή. Αν στους επαγγελματίες γεννιέται τρακ, άραγε πώς νιώθει ένας ερασιτέχνης;
Στον δήμο Μεγαλόπολης, στον δήμο Βόρειας Κυνουρίας, αλλά και στον δήμο Τρίπολης, υπάρχουν «εραστές» της τέχνης του θεάτρου, οι οποίοι ίδρυσαν ξεχωριστές ομάδες, μέσα στους κόλπους των οποίων συντελείται κάτι μαγικό. Άνθρωποι με διαφορετικά υπόβαθρα συναντιούνται, φιλίες δημιουργούνται και αξέχαστες στιγμές χαράσσονται στη μνήμη τους.
Όλες οι ομάδες προσθέτουν ένα πολύτιμο λιθαράκι στα πολιτιστικά δρώμενα της περιοχής τους, ενώ τα μέλη τους έχουν να μοιραστούν χιλιάδες ιστορίες, οι οποίες άλλοτε είναι για γέλια και άλλοτε για κλάματα.
Πάμε να τις απολαύσουμε…
Θεατρική Ομάδα Μεγαλόπολης
«Μέσα από το θέατρο, κέρδισα ανθρώπους στη ζωή μου που μπορεί αν δεν είχαμε ασχοληθεί με αυτή την τέχνη, να λέγαμε μόνο ένα «γεια». Μας έδεσε η αγάπη μας για το θέατρο, για την πόλη μας, για ζωή. Πιστεύω ότι κάθε άνθρωπος αξίζει να κάνει ένα πέρασμα από μια τέτοια εμπειρία» μοιράζεται μαζί μας η κ. Μαρία Κουρέτα, μέλος της Θεατρικής Ομάδας Μεγαλόπολης.
Με σύνθημα το «για να γίνει κάτι, ξεκινάει από εμάς» αρχίζει τα πρώτα της βήματα η Θεατρική Ομάδα της Μεγαλόπολης το 2009, η οποία όλα αυτά τα χρόνια παρουσιάζει στο κοινό της Μεγαλόπολης ένα σημαντικό αριθμό αξιόλογων παραστάσεων, γίνοντας αποδέκτης μιας θερμής αποδοχής από το κοινό. Τον φετινό Μάρτιο ανέβασε την παράσταση «Ο Παπουτσωμένος Γάτος» σε διασκευή – σκηνοθεσία του Βασίλη Φλώρου, στην οποία συμμετείχαν και μέλη μικρότερης ηλικίας.
«Τα πιο σταθερά μας μέλη είναι ηλικίας 30 με 65 ετών» σημειώνει η κυρία Κουρέτα ενώ στόχος της ομάδας είναι να δημιουργηθούν ακαδημίες, στις οποίες θα εκπαιδεύονται νεαρά παιδιά, ώστε να υπάρχει μελλοντικά μια ισχυρή βάση για την ομάδα.
Τεράστια χαρά, εφάμιλλη με αυτής του παιξίματος πάνω στη σκηνή, νιώθουν τα μέλη της ομάδας, όταν «σμίγουν» με ανθρώπους –είτε ερασιτέχνες είτε επαγγελματίες– με τους οποίους μοιράζονται την ίδια αγάπη για το θέατρο από άλλες περιοχές. Η συμμετοχή τους σε φεστιβάλ θεάτρου αλλά και δράσεις που διοργανώνονται από άλλες ομάδες, είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ισχυρών δεσμών με δεινούς ερασιτέχνες από τη Μεσσήνη, την Κόρινθο, την Καλαμάτα, την Τρίπολη, τη Σπάρτη (Μολάους), αλλά και την Αθήνα.
«Προσπαθούμε, όσο μας το επιτρέπει η καθημερινότητα, να στηρίζουμε τις δράσεις όλων των ομάδων με όποιον τρόπο μπορούμε, όπως και αυτοί» αναφέρει η κυρία Κουρέτα.
Μέσα σε όλα τα άλλα, όμως, ποιες είναι τελικά οι στιγμές που θυμάται κανείς, συμμετέχοντας σε μια θεατρική παράσταση;
«Το πιο αστείο περιστατικό που θυμάμαι είναι η πρώτη φορά που έπεσα πάνω στη σκηνή (πέφτω σίγουρα σε μια παράσταση σε κάθε έργο, το έχουμε για γούρι). Ένιωσα ότι θα χαλάσει όλο το έργο. Αλλά εκεί καταλαβαίνεις το πόσο σημαντικοί είναι οι διπλανοί ηθοποιοί που φυσικά το «έσωσαν». Πλέον, πέφτω άφοβα και με φυσικότητα!» σημειώνει, γελώντας η κυρία Κουρρέτα.
Θέατρο Πλατεία -Θεατρικό Εργαστήρι Άστρους
Είναι όμως μόνο το ανέβασμα μιας θεατρικής παράστασης που απασχολεί μια ομάδα ανθρώπων που ασχολείται με το θέατρο;
Τα 74 μέλη του Θεατρικού Εργαστηρίου Άστρους – Θέατρο Πλατεία απαντούν πως όχι, καθώς μετρούν στο ενεργητικό τους 19 «Κυριακές Πολιτισμού». Πρόκειται για έναν θεσμό, τον οποίο δημιούργησε η ομάδα τον Οκτώβριο του 2022, όπου σχεδόν κάθε Κυριακή φιλοξενεί στο χώρο της πνευματικούς ανθρώπους και σκεπτόμενους πολίτες του Άστρους σε ένα ουσιαστικό διάλογο για την Τέχνη και τον Πολιτισμό, πάντα με δωρεάν είσοδο.
«Με αυτόν τον τρόπο τόσο εμείς όσο και οι συμπολίτες μας ερχόμαστε πιο κοντά, ενημερωνόμαστε, προβληματιζόμαστε, πλαταίνουμε τους ορίζοντές μας και γευόμαστε την ομορφιά της ζωής μέσα από τα έργα των ανθρώπων και της φύσης» σημειώνει χαρακτηριστικά το μέλος της ομάδας, κ. Κρεμύδα Μαρία.
Όχι πως αυτό σημαίνει πως δεν παρουσιάζουν θεατρικές παραστάσεις στο κοινό του Άστρους με πιο πρόσφατη τη μεγάλη επιτυχία της «Γέρμα» του Φεδερίκο Γκαρσία Λόρκα, καθώς όπως συμπληρώνει χαρακτηριστικά και ο σκηνοθέτης της ομάδας, κ. Αλέξανδρος Παπαηλιού, «εμείς ασχολούμαστε με το ωραίον».
Άγχος, ευθύνη και συγκίνηση τόσο ως προς τον εαυτό τους όσο και ως προς τον θεατή είναι μόνο λίγα από τα συναισθήματα που βιώνουν τα μέλη της ομάδας, όταν βρίσκονται στο σανίδι με την κ. Αγγελική Φούφα να σημειώνει με χαρά «νιώθω ότι είμαι κάποια άλλη και πως έχω την πολυτέλεια να ζήσω σε άλλες ζωές!»
Υπάρχει όμως θεατρική παράσταση και χωρίς τα ευτράπελά της; Βεβαίως και όχι ενώ σίγουρα και αυτά της «προσδίδουν νοστιμάδα».
«Κατά τη διάρκεια της παράστασή μας, την ώρα που περνούσα πίσω από τα σκηνικά, σκόνταψα σε ένα καλώδιο, με αποτέλεσμα να μείνει η σκηνή για λίγα λεπτά χωρίς ρεύμα. Κανένας δεν μπορούσε να καταλάβει τι είχε συμβεί. Ένιωσα ότι κατέστρεψα την παράσταση και την όλη προσπάθεια της ομάδας μου. Όμως η ψυχραιμία, η εμπειρία και η άμεση επέμβαση των συναδέλφων μου αποκατέστησαν τη ζημιά και ολοκληρώθηκε με επιτυχία η παράστασή μας» εξομολογείται η κ. Ανθούλα Πουλημένου.
«ΔΡΑΣΙΣ 21»: Ομάδα Πολιτισμού για τη Βόρεια Κυνουρία
«Ο κόσμος στο Άστρος περιμένει με λαχτάρα τις καλές παραστάσεις και με τα χρόνια έχει αποκτήσει υψηλό επίπεδο δεκτικότητας ως κοινό. Στην Ομάδα ως ενεργά μέλη προσέρχονται πάντα γοητευμένοι, αλλά ταυτόχρονα με τον φόβο της επί σκηνής έκθεσης» μοιράζεται μαζί μας ο σκηνοθέτης της ομάδας πολιτισμού για τη Βόρεια Κυνουρία «ΔΡΑΣΙΣ 21», κ. Κώστας Φαρμασώνης, η οποία ιδρύθηκε το 2021.
Η νεοσύστατη ομάδα έχει ήδη επιδείξει τη δουλειά της, παρουσιάζοντας στο κοινό του δήμου Βόρειας Κυνουρίας δυο επιτυχημένες παραστάσεις, «Το βρακί» του Καρλ Στερνχάιμ και το «Το τάβλι» του Κεχαΐδη, ενώ μέσα στα σχέδια της είναι να ετοιμάζει μια παραγωγή τον χρόνο πάντα με γνώμονα τις ανάγκες του κοινού.
«Τη μαγική λέξη “αποθέωση” χρησιμοποιούσαν οι παλιοί θεατρίνοι για την υπόκλιση του φινάλε και το χειροκρότημα του κοινού» απαντά ο έμπειρος σκηνοθέτης στο ερώτημα που του θέσαμε για το τι του έρχεται στο μυαλό, ακούγοντας τη λέξη «χειροκρότημα».
Για τον κ. Φαρμασώνη, ο ρόλος μιας θεατρικής ομάδας και ιδιαίτερα στην επαρχία, είναι να καλύπτει την ανάγκη των κατοίκων για θεατρική παιδεία αλλά και ψυχαγωγία, καλύπτοντας με αυτόν τον τρόπο το κενό που υπάρχει στην περιφέρεια από την έλλειψη δημοτικών θεάτρων.
Ομάδα ερασιτεχνικού θεάτρου «Δράστες»
«Άλλος από την ανάγκη του να προσφέρει, άλλος να αλληλοεπιδράσει με άλλους ανθρώπους, άλλος από την επιθυμία του να προσφέρει στα πολιτιστικά δρώμενα της πόλης, άλλος να γνωρίσει καλύτερα τον εαυτό του μέσα από τη διαδικασία του θεάτρου, ακόμη και να κανακέψει τη ματαιοδοξία του…» είναι μόνο λίγοι από τους λόγους που τον Φεβρουάριο του 2015 άνθρωποι με διαφορετικές αφετηρίες συγκροτούν την ομάδα ερασιτεχνικού θεάτρου «Δράστες» στην Τρίπολη.
Η λέξη actors (ηθοποιοί), η οποία προέρχεται από το ρήμα act (δρω) και όπου σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, η δράση είναι αυτή που ξεχωρίζει το θέατρο από άλλα είδη της τέχνης, κρύβεται πίσω από την επιλογή ονόματος της ομάδας.
Από το 2016 μέχρι το 2023, η ομάδα έχει παρουσιάσει στο κοινό της Τρίπολης οχτώ παραστάσεις με δωρεάν είσοδο, οι οποίες έχουν γίνει αποδεκτές με μεγάλη θέρμη.
«Το ερασιτεχνικό θέατρο για εμάς εδώ στους Δράστες, στην ουσία του αποτελεί μια γέφυρα επικοινωνίας με το κοινό, όπου πάνω σε αυτή βηματίζουμε, με «ηγέτες» την αλήθεια των θεατρικών κειμένων, τη ψυχαγωγία, την αγάπη, τη διάδραση, την αλληλεπίδραση, την πολιτική και κριτική σκέψη, την έκρηξη των συναισθημάτων, τον προβληματισμό, την αυτογνωσία, την ίδια τη ζωή. Αυτό είναι απαραίτητο για την επαρχία που δεν έχει τις μεγάλες επαγγελματικές σκηνές των μεγαλουπόλεων.» σημειώνει χαρακτηριστικά ο κ. Γιώργος Μακρής, μέλος της ομάδας. Άλλωστε υπενθυμίζει πως και αυτός ήταν ο ρόλος των μπουλουκιών παλιά, να διασκεδάζουν αλλά να θέτουν και προβληματισμούς στους κατοίκους μιας μικρής πόλης.
Ακούγοντας τις λέξεις πρόβα, μονόλογος και κουστούμια στους «Δράστες» γεννιούνται ανάμεικτα συναισθήματα. Η πρόβα για αυτούς άλλοτε είναι συνυφασμένη με την προσμονή και άλλοτε με το καθήκον. Άλλες φορές θα βιώσουν κατά τη διάρκεια της χαρά και γέλια, ενώ άλλες φορές αγκαλιές και λύπη.
«Τη λέξη μονόλογο θα τη χαρακτήριζα βουνό, ενώ σίγουρα απαιτεί μια αμεσότητα με το κοινό. Συνυπάρχει όμως και στο μυαλό μου με τον χρόνο που καταβάλλει μια ομάδα φίλων να βοηθήσει όσο το δυνατόν καλύτερα την/τον ηθοποιό να αποδώσει τα μέγιστα των δυνατοτήτων της/του» παρατηρεί ο κ. Μακρής.
Τέλος, για μια ερασιτεχνική ομάδα, όπως επισημαίνουν χαρακτηριστικά τα μέλη της ομάδας, ο όρος «κουστούμια» είναι ανύπαρκτος. Αυτό που μένει είναι η συλλογική προσπάθεια όλων των εμπλεκομένων να αποτυπώσουν όσο πιο πιστά γίνεται την σκηνοθετική γραμμή.
Θεατρική Ομάδα Τρίπολης
Τέλος, από αυτή την παρουσίαση, δεν θα μπορούσε να λείπει η Θεατρική Ομάδα Τρίπολης, η οποία μετρά 39 χρόνια ζωής, ξεκινώντας την πορεία της το 1984 ως θεατρική ομάδα του 1ου Λυκείου Τρίπολης με πρωτοβουλία της κ. Γεωργίας Δάλκου και του κ. Κώστα Αγγελάκου, φιλολόγων του σχολείου, που συνεχίζουν να είναι ακόμα ενεργά μέλη της.
«Το να είναι κανείς μέλος της Θεατρικής Ομάδας Τρίπολης, που μετρά κοντά σαράντα χρόνια ζωής και δράσης στην πόλη, δεν μπορεί παρά να δημιουργεί συναισθήματα περηφάνιας αλλά και ευθύνης» εξηγεί η πρόεδρος της ομάδας κ. Αντωνία Μπαντούνα. Παράλληλα με τα πρώτα βήματα της Θ.Ο.Τ. και το Μαλλιαροπούλειο Θέατρο, το δεύτερο «σπίτι» τους, όπως το αποκαλούν τα μέλη της ομάδας, αποκτούσε σιγά σιγά ζωή.
«Ανεβάζαμε παραστάσεις στον χώρο του θεάτρου όταν ακόμα δεν είχε καθίσματα και τα μεταφέραμε μόνοι μας, όταν δεν είχε παρά μόνο δύο μικρούτσικα καμαρίνια, όταν δεν είχε τουαλέτες και θέρμανση και οι χειρισμοί ήχου και μουσικής γίνονταν από τον μισογκρεμισμένο εξώστη, από μια κονσόλα τοποθετημένη πάνω σε ένα θρανίο – για να μην ξεχνάμε και από πού ξεκινήσαμε…» θυμάται η κυρία Μπαντούνα.
Όσο για τη δράση της ομάδας όλα αυτά τα χρόνια και την προσφορά της, η κυρία Μπαντούνα προσθέτει πως: «τα έργα της Θεατρικής Ομάδας Τρίπολης είναι πάντα μια εναλλακτική πρόταση ψυχαγωγίας για την πόλη μας, καθώς το κοινό έχει τη δυνατότητα να παρακολουθήσει θεατρικά έργα Ελλήνων και ξένων συγγραφέων».
Μέσα στο πρόγραμμα της ομάδας εκτός από τις δυο θεατρικές παραστάσεις με ποικίλο ρεπερτόριο ―από σύγχρονες ή αρχαίες κωμωδίες, δραματικά έργα, επιθεωρήσεις μέχρι παραμύθια και ένα αστυνομικό έργο― που ανεβάζει κάθε χρόνο (σ.σ. στις 6 Μαΐου θα παρουσιάσει τον Μισάνθρωπο του Μολιέρου σε σκηνοθεσία του Κωνσταντίνου Σκιντζή) εντάσσεται και η διοργάνωση εκδηλώσεων πολιτιστικού ενδιαφέροντος, η συμμετοχή της σε πολιτιστικές διοργανώσεις του Δήμου Τρίπολης, αλλά και το θεατρικό παιχνίδι στα εντευκτήριά της.
«Ακούγοντας τη φράση ερασιτεχνικό θέατρο, μου έρχεται στο νου η αγάπη για το θέατρο. Άλλωστε, ο ερασιτέχνης είναι ο «εραστής της τέχνης». Αναλογίζομαι την προσπάθεια ανθρώπων που δεν είναι επαγγελματίες να βαδίσουν σε έναν χώρο στον οποίο αναζητούν τα βήματα μόνοι τους, βασισμένοι στην αγάπη και το πάθος τους γι’ αυτόν. Ερασιτεχνικό θέατρο σημαίνει κατάθεση ψυχής, πρόβες ως τα μεσάνυχτα – ίσως και πιο αργά, άγχος στην κουΐντα πριν βγεις στη σκηνή, ευθύνη να σταθείς στο ύψος του συγγραφέα…» περιγράφει η πρόεδρος.
Κλείνοντας, αναπολεί μια ξεκαρδιστική ανάμνηση από τις πρόβες για το ανέβασμα της παράστασης «Λυσιστράτη» στο θέατρο του Αη -Γιώργη.
«Στο έργο υπήρχαν δύο χοροί, ένας ανδρικός και ένας γυναικείος, οι οποίοι διαλέγονταν μέσω ενός κοινού τραγουδιού, το οποίο συνοδευόταν από αρκετές κινήσεις, πράγμα που σήμαινε πως έπρεπε να γίνουν όλα πολύ συντονισμένα. Η σκηνοθέτης, Γεωργία Δάλκου είχε αναγκάσει τα αγόρια να προβάρουν αυτό το κομμάτι εκατομμύρια φορές. Τα αγόρια δεν άντεξαν τις τόσες επαναλήψεις που σε μια πρόβα αντί να τραγουδήσουν τους στίχους: «Το πυρ κι η λεοπάρδαλη μοιάζουνε θηριάκια σαν πέσουνε στων γυναικών τα κοφτερά δοντάκια», τους αντικατέστησαν με τα εξής: Το πυρ κι η λεοπάρδαλη μας έπρηξαν τ’… , καλύτερα να σπάγαμε δέκα σακιά καρύδια» θυμάται γελώντας.
Το ακόμα πιο αστείο της υπόθεσης, όπως εξομολογείται, είναι πως τα κορίτσια συνέχισαν να τραγουδούν κανονικά το δικό τους κομμάτι και σταμάτησαν μόνο όταν αντιλήφθηκαν πως όλοι γύρω τους είχαν σκάσει στα γέλια.
«Κάναμε, ίσως, τις πιο όμορφες πρόβες τότε…» μονολογεί νοσταλγικά η κυρία Μπαντούνα.
Ίσως αυτή η όμορφη σύμπραξη των ανθρώπων και το βάρος που αποκτά η λέξη «ομάδα» να είναι και το στοιχείο, στο οποίο κρύβεται όλη η μαγεία του θεάτρου. Στις μέρες μας, και ιδιαίτερα μετά την πανδημία όπου ο εγκλεισμός και η απομόνωση από τους γύρω μας έγινε αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας μας και η μοναξιά ταλανίζει μεγάλο τμήμα του πληθυσμού, η συσπείρωση των ανθρώπων με έναν κοινό στόχο είναι κάτι που πρέπει να διατηρηθεί και να ενδυναμωθεί όσο ποτέ άλλοτε.
Αγγελική Γεωργοπούλου
