- Ο «αναρχοκαπιταλιστής» με το αλυσοπρίονο / Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΚΟΥΛΙΩΝΗ
Η νίκη του δεξιού λαϊκιστή Χαβιέρ Μιλέι στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών στην Αργεντινή την περασμένη Κυριακή, σηματοδοτεί το μετέωρο βήμα της χώρας προς το άγνωστο. Με ποσοστό 56% έναντι 44% του Περονιστή υποψηφίου Σέρχιο Μάσα, ο Μιλέι επιβάλλεται σαν σίφουνας, όταν για περισσότερα από 20 χρόνια οι Περονιστές κυριαρχούσαν στην πολιτική ζωή της Αργεντινής.
Ο αυτοαποκαλούμενος «αναρχοκαπιταλιστής» οικονομολόγος είχε κάνει αίσθηση εμφανιζόμενος σε προεκλογική του ομιλία με αλυσοπρίονο, δηλώνοντας ότι με αυτό θα περικόψει τις περιτές δημόσιες δαπάνες. Στόχος του είναι να καταργηθούν τα υπουργεία Υγείας, Παιδείας, καθώς και οι απολύσεις χιλιάδων δημοσίων υπαλλήλων. Δηλώνει έτοιμος να καταργήσει την Κεντρική Τράπεζα, να αντικαταστήσει το πέσος με το δολάριο και μαζικές ιδιωτικοποιήσεις. «Δεν υπάρχει περιθώριο για σταδιακά μέτρα» είπε ο Μιλέι στις πρώτες του δηλώσεις μετά τη νίκη του, με τους οπαδούς του να φωνάζουν «να φύγουν όλοι, να μη μείνει κανένας». Τέτοιες «μεταρρυθμίσεις» δεν είχε προτείνει ούτε το ΔΝΤ στο οποίο η Αργεντινή χρωστάει 46 δις δολάρια. Συνολικά τη χώρα βαραίνουν 400 δις δολάρια δημόσιου χρέους, με το 45% των 46 εκατομμυρίων κατοίκων της να είναι κάτω από το όριο της φτώχειας.
Με την αντισυστημική του ρητορική, ο Μιλέι προσέγγισε τη νεολαία της Αργεντινής και τη διαρκώς συρρικνούμενη μεσαία τάξη. Κουρασμένοι από την υπερεικοσαετή οικονομική κρίση, με τον πληθωρισμό στο 140% και απογοητευμένοι από το πολιτικό κατεστημένο, βρήκαν στο πρόσωπο του νεοεκλεγέντα προέδρου τον μεταρρυθμιστή που θα ξηλώσει την καθεστηκυία τάξη.
Η Αργεντινή καταληστεύθηκε από τις οικονομικές και πολιτικές ελίτ αναδιανέμοντας τον πλούτο σε συγκεκριμένες ομάδες συμφερόντων. Η χώρα σε διάστημα 120 ετών από ανεπτυγμένη εξελίχθηκε σε αναπτυσσόμενη. Το σημείο καμπής για τη χώρα υπήρξε η ανατροπή του Περόν το 1955 από στρατιωτικό πραξικόπημα, προκαλώντας οικονομική αστάθεια η οποία κορυφώθηκε με τη δικτατορία του Βιδέλα (1976-1981). Η επάνοδος δημοκρατικών κυβερνήσεων δεν μπόρεσαν να συγκρατήσουν την οικονομική κατρακύλα και το 2001 η Αργεντινή χρεοκόπησε και σύρθηκε χειμαζόμενη στο ΔΝΤ. Ήταν θέμα χρόνου, λοιπόν, να απομυθοποιηθεί στα μάτια της κοινωνίας το πολιτικό κατεστημένο της χώρας και να αναζητηθούν ριζοσπαστικές λύσεις, όπως αυτή του Χαβιέρ Μιλέι.
Ο Μιλέι είχε παλαιότερα δηλώσει τον θαυμασμό του για τον Ντόναλντ Τραμπ και φρόντισε να τον αντιγράψει. Θα περίμενε κανείς ότι το φαινόμενο Τραμπ δεν θα έχει συνέχεια, μια προσδοκία που καλλιεργήθηκε στα υψηλά πατώματα των πολυτελών κτιρίων της Νέας Υόρκης και λοιπών μητροπολιτικών πόλεων ανά τον κόσμο όπου στεγάζονται οικονομικοί κολοσσοί. Αγνόησαν, όμως, τις κοινωνικές διεργασίες που συντελούνται όταν αγνοείς τα ευρύτερα κοινωνικά στρώματα. Με τρόμο διαπιστώνουν στις ΗΠΑ ότι ο Ντόναλντ Τραμπ μπορεί να εκλεγεί εκ νέου πρόεδρος των ΗΠΑ, αφού προηγείται σε όλες τις δημοσκοπήσεις. Όπως δεν περίμεναν άλλωστε και τη νίκη του Μιλέι, στον οποίο οι δημοσκοπήσεις του έδιναν μικρό προβάδισμα. Η κοινωνία στην Αργεντινή φέρει βαρέως την οικονομική και πολιτική της καθυστέρηση όταν γνωρίζει τον τεράστιο πλούτο που διαθέτει η χώρα και δεν της επιτρέπεται να ζήσει αξιοπρεπώς.
Ο Μιλέι οφείλει να δράσει στα απώτατα όρια του εφικτού προκειμένου να ικανοποιήσει τις προσδοκίες που ο ίδιος καλλιέργησε στους Αργεντίνους. Το αλυσοπρίονο ενός «αναρχοκαπιταλιστή» δεν μας επιτρέπει να είμαστε αισιόδοξοι. Το γκροτέσκο στην πολιτική οδηγεί σε τραγωδίες.