Από το Βερολίνο στη Ράφα – Η πολιτική πραγματικότητα των αποκλεισμών

  • Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΚΟΥΛΙΩΝΗ

Είναι φορές που με δέος στέκεσαι μπροστά στην ιστορία που με συνέπεια επαναλαμβάνεται και αναπόφευκτα ανατρέχεις στον Μαρξ: «η ιστορία επαναλαμβάνεται την πρώτη φορά σαν τραγωδία και τη δεύτερη σαν φάρσα».

Και είναι να αναρωτιέται κανείς τι από τα παραπάνω μπορεί να είναι η από αέρος ανθρωπιστική βοήθεια των Ηνωμένων Πολιτειών στους Παλαιστινίους που στοιβάζονται στη Ράφα, βλέποντας στους τηλεοπτικούς δέκτες αμερικανικά αεροσκάφη να πετούν με αλεξίπτωτα κιβώτια με τρόφιμα και φάρμακα. Θυμίζει τον αποκλεισμό του Βερολίνου το 1948 από τους Ρώσους, όταν αποφασίστηκε η εισαγωγή του γερμανικού μάρκου στο Δυτικό Βερολίνο, προκαλώντας την αντίδραση της ΕΣΣΔ. Ο κύριος φόβος των Σοβιετικών ήταν ότι το νέο νόμισμα στην καρδιά της σοβιετικής ζώνης κατοχή στην Ανατολική Γερμανία, θα αποτελούσε προγεφύρωμα των δυτικών δυνάμεων.

Οι Σοβιετικοί στις 24 Ιουνίου του 1948 αποκλείουν όλες τις οδούς πρόσβασης στο δυτικό τμήμα της πόλης, έχοντας ως στόχο να φέρουν σε απόγνωση τους 2 εκατομμύρια Βερολινέζους και να αναγκάσουν τους δυτικούς να εγκαταλείψουν τη διαιρεμένη πόλη. Τότε οι ΗΠΑ σχεδίασαν και εκτέλεσαν μια θεαματική επιχείρηση, τροφοδοτώντας το Δυτικό Βερολίνο από αέρος με τις απαραίτητες προμήθειες. Εκτελώντας καθημερινά 1400 πτήσεις, παραδίδοντας περίπου 13.000 τόνους προμηθειών στον πληθυσμό, οι σύμμαχοι κράτησαν όρθιο το Δυτικό Βερολίνο. Τελικά η κίνηση του Στάλιν δεν του βγήκε και μάλιστα, ήταν η κίνηση αυτή που ανάγκασε τους Αμερικανούς με τους συμμάχους τους να δημιουργήσουν το ΝΑΤΟ και να συσπειρώσουν τη Δύση εναντίον της ΕΣΣΔ, η οποία μετά από λίγο καιρό απάντησε με το Σύμφωνο της Βαρσοβίας.

Και εάν οι ΗΠΑ πρωτοστάτησαν σε μια επιχείρηση προκειμένου να απαλύνουν την ανθρωπιστική κρίση που προκάλεσε ένας «θανάσιμος» αντίπαλος όπως η ΕΣΣΔ του Στάλιν, πώς μπορεί να ερμηνευθεί η από αέρος αμερικανική βοήθεια στους Παλαιστινίους ύστερα από την ανθρωπιστική τραγωδία που τους έχει προκαλέσει ο στενός σύμμαχος των ΗΠΑ, Ισραήλ;

Η διεθνής κοινή γνώμη είχε συγκλονιστεί με την πρωτοφανούς αγριότητας τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ πέρσι τον Οκτώβριο, αναγνωρίζοντας στο Ισραήλ το δικαίωμα στην αυτοάμυνα εναντίον των τρομοκρατών. Αυτή την αναγνώριση η ισραηλινή κυβέρνηση την εξέλαβε ως λευκή επιταγή να ισοπεδώσει τη Γάζα, θεωρώντας συνυπεύθυνους όλους τους Παλαιστινίους, εκτελώντας με μηχανιστική αντίληψη την ολοσχερή καταστροφή της Γάζας. Ο συνωστισμός κοντά 1,5 εκατομμυρίων Παλαιστινίων στη Ράφα με τον ισραηλινό στρατό να προεξοφλεί την εισβολή στην πόλη, έχει προκαλέσει μια άνευ προηγουμένου ανθρωπιστική κρίση στη Μέση Ανατολή.

Η δυστοπική εικόνα, με τα εκατοντάδες αλεξίπτωτα να ρίπτονται από αμερικανικά αεροσκάφη πολλά από τα οποία να καταλήγουν στη θάλασσα, ενώ πολίτες να μαζεύουν με κουτάλια τα ανοιγμένα κιβώτια με αλεύρι που είχαν πέσει στην παραλία της Ράφα, προκαλεί θλίψη και αποτροπιασμό. Προκαλεί, επίσης, θλίψη και θυμό η αδυναμία των ΗΠΑ, της παγκόσμιας υπερδύναμης, να αποτρέψει και ει δυνατόν, να επιβάλει στο Ισραήλ να τερματίσει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Γάζα.

Είναι υποκριτικό ο Μπάιντεν να δηλώνει εκνευρισμένος με τον Νετανιάχου, αλλά οι ΗΠΑ να μπλοκάρουν τα ψηφίσματα στον ΟΗΕ που κατατίθενται εναντίον του Ισραήλ. Είναι εξοργιστικό να διαρρέει ο Λευκός Οίκος ότι ο Αμερικανός πρόεδρος σε κάθε τηλεφωνική επικοινωνία λογομαχεί με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό για τη Γάζα και οι ΗΠΑ να συνεχίζουν να εφοδιάζουν το Ισραήλ με όπλα και βόμβες που χρησιμοποιούνται εναντίον των Παλαιστινίων.

Επειδή στην αρχή ξεκινήσαμε την ιστορία που επαναλαμβάνεται, οφείλουμε να προειδοποιήσουμε για ένα ακόμα «χούι» της ιστορίας, αυτό της ειρωνίας. Η επιλογή του Στάλιν για τον αποκλεισμό του Βερολίνου συγκαταλέγεται στα μεγαλύτερα λάθη που έχουν γίνει ποτέ από πολιτικό. Ο Σοβιετικός ηγέτης υπολόγιζε ότι ύστερα από τον αποκλεισμό, οι κάτοικοι του Δυτικού Βερολίνου θα στρέφονταν εναντίον των δυτικών, τελικά είδε να δημιουργείται απέναντί του ο μεγαλύτερος στρατιωτικός οργανισμός, το ΝΑΤΟ. Κάτι ανάλογο, μάλλον, θα πετύχει και ο Νετανιάχου. Ενώ παντού δηλώνει ότι πολεμά τη Χαμάς και επιδιώκει την εξάλειψή της, η πρακτική που ακολουθεί θα οδηγήσει με μαθητική ακρίβεια στη γιγάντωση της Χαμάς και την εξάπλωση της επιρροής της ακόμα και στη Δυτική Όχθη, που μέχρι πρότινος είχε ελάχιστα ερείσματα. Δεν πρέπει να αποκλείεται δε, η δημιουργία ενός αραβικού συνασπισμού που εκ νέου θα σταθεί απέναντι στο Ισραήλ.

Κοντολογίς, ο Νετανιάχου κάνοντας απανωτά λάθη, πιεζόμενος από ένα άκαμπτο δόγμα ασφάλειας αλλά κυρίως από την πίεση των ακροδεξιών κυβερνητικών του εταίρων, φαίνεται να μιμείται τον Στάλιν. Και εάν αυτό δεν είναι ειρωνεία, τότε τι είναι;

Σχετικές δημοσιεύσεις